by Nolwenn Dierck | Vol 42 (3) 2024
Samenvatting: In de kliniek van trauma kunnen we er niet om heen dat het lichaam zichtbaar geraakt en getekend is. De maatschappelijke focus en de huidige neurowetenschappelijke focus op het lichaam sluiten naadloos aan bij de lichaamsgerichte modellen van traumaverwerking die de zichtbare klinische fenomenen als ingangspoort nemen. De psychoanalyse tracht ruimte voor het subject te vrijwaren door de verhouding tussen subject en lichaam, tussen betekenaar en reële in acht te nemen. Dit is des te relevanter in de kliniek van trauma aangezien trauma de subjectiviteit dreigt te vernietigen met als effect vervreemding van ons symbolico-imaginair lichaam. We merken bij trauma dat het spreken het lijf te veel of net te weinig beroert. Om uit deze subjectieve impasse te geraken, is het noodzakelijk om de fantasmatische sluier op een andere manier te weven. Dit kan door het stellen van een subjectieve act die de symbolische limieten van een discours doorsteekt, waarna we kunnen uitkomen bij een veranderde, meer draaglijke lichamelijke beroering.
by Wim Galle | Vol 41 (1) 2023
Samenvatting: De manie is op het eerste gezicht een simpel klinisch beeld binnen de psychose. Toch is dit allerminst het geval, wel integendeel. Op verschillende vlakken roept de manie heel wat vragen op, hoewel die in de psychoanalyse zeer weinig besproken worden. Theoretisch is de vraag hoe we het specifieke van de manie kunnen vatten, zonder het louter als aanhangsel te zien van de melancholie. Klinisch stelt de manie het kader van de behandeling voor heel wat uitdagingen. In dit artikel wordt er aan de hand van een gevalsstudie op beide vraagstukken dieper ingegaan. Bijzondere aandacht wordt daarbij besteed aan de vraag op welke manier Lacans concept van het reële ons voorbij Freuds initiële theoretisering kan helpen, en van daaruit specifieke richtlijnen voor de behandeling kan geven.
by Davinia Schoutteten | Vol 34 (4) 2016
Involuntary commitment and psychoanalysis: how can they be reconciled? Involuntary commitment marks something within the subject, just as a crisis does. Within the moment of a crisis, the overwhelming real is initially limited via a literal restriction of the freedom of movement. During the moment of crisis the subject often first makes a “failed” attempt to limit the overwhelming experience by way of an acting out or passage à l’acte. The subject is forced to do “something”. Freedom, both that of the subject and of society, has disappeared. A decision has to be made. In this scenario, we are very far removed from a subject with a demand for therapy or psychoanalysis. Nevertheless a certain dialectic can be initiated via involuntary commitment. The point without any dialectic is precisely the real that emerges during the moment of crisis. Using cases to illustrate, we discuss more elegant solutions. At the same time we are also confronted with the impossibility of such a clinic of the real.
